Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl

Pieśni - wiadomości wstępne

Czas, miejsce i okoliczności powstania
Pieśni napisane przez Kochanowskiego zebrane zostały w dwóch zbiorach: Pieśni księgi dwoje i Pieśni kilka. Autor tworzył je przez blisko dwadzieścia lat, zarówno przebywając na dworach, jak i w Czarnolesie. Zbiór Pieśni księgi dwoje, który tworzy 49 utworów, wydany został w roku 1586, a więc już po śmierci autora, w Drukarni Łazarzowej w Krakowie. Do wydanego zbioru liryk... więcej





Pieśń XXV - Czego chcesz od nas, Panie - analiza i interpretacja

Pieśń XXV o incipicie Czego chcesz od nas, Panie powstała poza cyklem Pieśni, a po raz pierwszy wydana została w 1562 roku. Prawdopodobnie powstała około roku 1558. Jest zatem jednym z wcześniej wydanych utworów w języku polskim. Stanowi ona manifest religijny, jest też wyrazem filozofii humanistycznej. Ma charakter hymnu – zawiera wątki dziękczynne i błagalne, a także elementy pochwalne.

Cały utwór rozpoczyna apostrofa... więcej



Serce roście, patrząc na te czasy... - interpretacja

Pieśń o incipicie Serce roście, patrząc na te czasy to pieśń II z Księgi pierwszej. Pierwszy wers to rodzaj wykrzyknienia, będącego wyrazem zachwytu podmiotu lirycznego nad otaczającą go przyrodą. Podmiot wzywa adresata (a raczej: adresatów, ponieważ zwraca się w formie liczby mnogiej) do cieszenia się, zgodnego z powiedzeniem "w górę serca" (w wersji staropolskiej: "serce roście", dosłownie: "niech wasze serca rosną").

Dalsze... więcej





Chcemy sobie być radzi?... - analiza i interpretacja

Pieśń IX Chcemy sobie być radzi należy do utworów nawiązujących do filozofii epikurejskiej i stoickiej.

Początkowe strofy pokazują epikurejskie podejście do życia. Horacjańskie hasło „carpe diem”, czyli chwytaj dzień, obrazuje prezentowany przez tę filozofię sposób życia i postępowania. Skoro jutrzejszy dzień jest niepewny, trzeba zażywać przyjemności tego świata, korzystać z zabaw i radości. Zgodnie z tą filozofią,... więcej



Miło szaleć, kiedy czas po temu... - analiza i interpretacja

Pieśń XX z ksiąg pierwszych o incipicie Miło szaleć, kiedy czas po temu... ma charakter biesiadny. Oprócz toczącej się zabawy, równolegle rozwija się w utworze filozoficzna refleksja. Stanowi to kolejny przykład połączenia elementów stoicyzmu z epikureizmem. Epikurejczycy szczęście pojmowali jako przyjemności doczesne, z których, ich zdaniem, należy korzystać ciesząc się tym samym każdą chwilą. Środkiem do osiągnięcia szczęścia,... więcej



Pieśń o spustoszeniu Podola. - analiza i interpretacja

Pieśń V z ksiąg wtórych, która funkcjonuje w literaturze pod tytułem Pieśń o spustoszeniu Podola ma charakter patriotyczny, jest rodzajem apelu podmiotu lirycznego do rodaków. Widać to już w pierwszym wersie, który ma formę bezpośredniego zwrotu do adresata:
Wieczna sromota i nienagrodzona
Szkoda, Polaku!


Dalej podmiot obrazuje sytuację, w jakiej znaleźli się Polacy po klęsce w wojnie z Tatarami w roku 1575. Wyraża swój... więcej





Pieśń IX - Nie porzucaj nadzieje - analiza i interpretacja

Pieśń IX o incipicie Nie porzucaj nadzieje jest utworem o tematyce refleksyjno-filozoficznej. Widać w niej wyraźne wpływy poglądów stoików. Już pierwsze dwa wersy przekonują nas do tego, aby zachować nadzieję, bez względu na to, w jakiej życiowej sytuacji jesteśmy:
„Nie porzucaj nadzieje,
jakoć się kolwiek dzieje”

Takie nastawienie do życia możemy być spowodowane faktem, iż ludzkie losy są zmienne, jednego dnia jesteśmy... więcej



Pieśń XIX, Pieśń o dobrej sławie - analiza i interpretacja

„Jest kto, co by wzgardziwszy...”
Księgi wtóre. Pieśń XIX.

Pieśń ta zwana jest także „Pieśnią o dobrej sławie.” Jest to utwór o o przemijaniu i doczesności. Poeta tłumaczy, na czym polega cnota dobrej sławy.
„a starać się, ponieważ musi zniszczeć ciało,
aby imię przynamniej po nas tu zostało?”
Podmiot liryczny mówi o tym, i ż Pan Bóg dał nam nie tylko ciało, ale także rozum i mowę, dzięki czemu człowiek stał... więcej



Niezwykłym i nie leda piórem opatrzony... - analiza i interpretacja

„Niezwykłym i nie leda piórem opatrzony...”
Księgi wtóre. Pieśń XXIV.

Utwór ten podejmuje tematykę związaną ze sztuką, różnego rodzaju twórczością artystyczną oraz postacią samego poety. Jego osobę można utożsamić tu z podmiotem lirycznym, który mówi o dwoistości swej natury. Z jednaj strony jest przede wszystkim człowiekiem, z drugiej zaś, jest poetą.
„ (...) poeta, ze dwojej złożony
Natury (...)”
Dwoistość... więcej





Pieśń świętojańska o Sobótce - analiza i interpretacja

Utwór ten jest dołączony do zbioru Pieśni. Wydany został w 1586 roku. Łączy w sobie elementy ludowego obrzędu (tzw. sobótka, która odbywała się w wigilię św. Jana – 23 czerwca) z antyczną tradycją poezji sielankowej (m. in. Wergiliusz, Teokryt). Dwanaście pieśni jest śpiewanych przez odświętnie przybrane dwanaście panien. Zawierają one pochwałę spokojnego, wiejskiego życia oraz walorów miłości małżeńskiej i cudownej mocy... więcej